Miles Franklin

Miles Franklin

Miles Franklin
Imię i nazwisko	Stella Maria Sarah Miles Franklin
Data i miejsce urodzenia	14 października 1879 Talbingo, Nowa Południowa Walia
Data i miejsce śmierci	19 września 1954 Drummoyne, Nowa Południowa Walia
Narodowość	australijska
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	proza
Odznaczenia
King George V's Silver Jubilee medal (1935)
Nagrody
S. H. Prior Memorial Prize (1936 i 1939)

Miles Franklin właściwie Stella Maria Sarah Miles Franklin (ur. 14 października 1879 w Talbingo, Nowa Południowa Walia, zm. 19 września 1954 w Drummoyne, Nowa Południowa Walia) – australijska pisarka i feministka najbardziej znana z autobiograficznej powieści My Brilliant Career (pl. Moja błyskotliwa kariera) wydanej w 1901 roku.

Życiorys

Wczesne lata

Najstarsze dziecko Maurice John Franklin, i Margaret Susannah Helena, z d. Lampe. Kształciła się w domu, a po 1889 r. w Thornford Public School w Stillwater, gdzie się przeprowadzili na małe gospodarstwo w pobliżu Goulburn. Pierwszą dekadę życia Stella przedstawia w autobiograficznej książce Childhood at Brindabella: my first ten years (1963). Około 1902 roku rodzina zajęła się gospodarką w Cranebrook, w pobliżu Penrith, a 1915 r. zrezygnowała z ziemi i osiedliła się w Sydney w dzielnicy Carlton. Związane z tym trudne warunki życia wzmogły dumę i samoświadomość Stelli i wykształciły Miles Franklin – nacjonalistkę, feministkę i powieściopisarkę.

Ukończona w 1899 książka My Brilliant Career (opubl. 1901 r.) przyniosła jej natychmiastową sławę. Niejasności związane z publikacją szybko wywarły na innych wrażenie niezaradnej 22-letniej kobiety. Stella skierowała się w kierunku literackiej niszy, chroniąc się przy Rose Scott, która wprowadziła ją do wyszukanych feministycznych środowisk. W latach 1903–1904, pod pseudonimem „Sarah Frankling”, pracowała jako służba domowa w Sydney i Melbourne poszukując materiałów literackich. W Melbourne poznała Josepha Furphy, trwałą inspirację, Kate Baker i Goldstein, która zachęcała ją do nauki chrześcijańskiej i bardziej skutecznie, do emigracji.

Emigracja

7 kwietnia 1906 roku Franklin zaokrętowała się na statku Ventura do Stanów Zjednoczonych Ameryki, zamierzając pracować jako "Mary Ann". Publikuje jeden z trzech rękopisów pisanych od 1901 roku, Some Everyday Folk and Dawn (1909). W latach 1906–1915 przebywała w Chicago. Skierowana do Hull House Jane Addams, została przyjęta przez Australijki Alice Henry i Margaret Dreier Robins, przewodniczącą National Women's Trade Union League of America, która w październiku 1907 zaproponowała jej stanowisko osobistej sekretarki.

Franklin przybywało wciąż nowych obowiązków: w roku 1908 była nieoficjalnie sekretarzem ligi, od 1910 sekretarzem, w 1912 roku nieoficjalnie zastępcą redaktora Alice Henry w miesięczniku Life and Labor, w latach 1913–1914 współredaktorem i w 1915 redaktorem. W wolnym czasie brała lekcje gry na fortepianie i śpiewu. Przeżycia tych dynamicznych lat na Dearborn Street w Chicago można zauważyć w jej mało znanym romansie The Net of Circumstance, opublikowanym w Londynie w 1915 roku pod pseudonimem "Mr and Mrs Ogniblat L'Artsau". Krótko po wizycie w Anglii i Francji w 1911 r. jej zdrowie zaczęło coraz bardziej podupadać. Mimo tego zdwoiła swoje literackie i polityczne działania.

Ogłoszenie I wojny światowej w Europie skrystalizowało poglądy Franklin: odrzuciła instytucję małżeństwa, które uważała za "króliczą" pracę i zirytowana amerykańskim szowinizmem, utwierdziła się w swoim nacjonalizmie. W związku z narastaniem ideologicznych i osobistych konfliktów wewnątrz ligi, 30 października 1915 roku popłynęła do Anglii. Pracowała w żłobku Margaret McMillan w Deptford i jako kucharz w Minerva Café w High Holborn, w międzyczasie bezskutecznie negocjowała pod męskim pseudonimem z wydawcami lub zajmowała się dziennikarstwem. W czerwcu 1917 roku przyłączyła się jako wolontariusz do pracy w American Unit of the Scottish Women's Hospitals for Foreign Service stacjonującej w Ostrovo w Macedonii, dowodzonej przez dr Agnes Elizabeth Lloyd Bennett i dr Mary Clementina De Garis. Wyczerpana i chora wróciła do Londynu w lutym 1918. Pozostała w Londynie jeszcze osiem lat, odwiedzając w 1919 i 1926 Irlandię oraz na przełomie 1923–1924 Australię. Od 1919 była zatrudniona jako sekretarka w National Housing and Town Planning Council w Bloomsbury. Miała wiele zgromadzonych rękopisów, jednak zły stan zdrowia oraz odnowione australijskie kontakty i nowe przyjaźnie z Mary Eliza Fullerton i P. S. Watson, ponownie uporządkowały jej literackie priorytety. Jej powrót do korzeni symbolizuje ukończenie Prelude to Waking w grudniu 1925 roku (opublikowany 1950 r).

Powrót do Australii

W 1927 pod naciskiem rodziny i stanu zdrowia powróciła do domu. Między 1928 a 1931, opublikowała trzy z dziewięciu planowanych części sagi pod pseudonimem „Brent of Bin Bin”. Niezadowolona z australijskiego życia literackiego pod koniec 1930 roku, oraz w poszukiwaniu wydawców, Franklin wyjechała do Londynu. W 1931 zmarł jej ojciec (co wiązało się ze znacznym stopnieniem jej finansów). W tym samym roku pojawiła się pod jej własnym nazwiskiem (pierwszy raz od 1909) książka Old Blastus of Bandicoot. W 1932 ponownie przyjechała do Australii. W 1933 roku opublikowała Bring the Monkey i ukończyła sześć powieści pod pseudonimem "Brent of Bin Bin", a także All that Swagger, która w 1936 zdobyła S. H. Prior Memorial Prize.

Franklin dużo pracowała, poświęciła się całkowicie pracy intelektualnej i australijskiej literaturze za co otrzymała 1935 r. King George V's Silver Jubilee medal. Obejmując dwa literackie pokolenia, umocniona amerykańskimi doświadczeniami i życzliwością kobiet pisarek, aktywnie włączyła się do życia literackiego. W 1933 została członkiem Fellowship of Australian Writers a w 1935 PEN Club w Sydney.

Pierwszy entuzjazm przygasł wraz z upadkiem projektów wydawniczych Percy'ego Reginalda Stephensena. Franklin zaczęła promować własne idee: poezję Mary Fullerton, Lawsona, wznowienie Joseph Furphy: the legend of a man and his book (1944) we współpracy z Kate Baker (wcześniejszy esej o Furphy zdobył w 1939 nagrodę Prior Memorial). Roztaczała opiekę nad obiecującymi młodymi pisarzami, jak Jean Devanny, Sumner Locke Elliott, Ian Mudie, David Martin i Ric Throssell. Wspierała nowe czasopisma literackie Meanjin i Southerly, the United Association of Women oraz różne programy kształtowania australijskich pisarzy, w tym wykłady Commonwealth Literary Fund. Jej wkład w historię literatury australijskiej i uznanie jakim się cieszyła zaowocowały wykładami wygłoszonymi na University of Western Australia (1950), wydanymi pośmiertnie jako Laughter, Not for a Cage (1956).

Czas II wojny światowej zajmują jej nagrania dla wojska, pomoc dla Związku Radzieckiego i publikacja zaległych rękopisów. Miles Franklin otwarcie obawiała się śmierci. Zmarła na chorobę wieńcową 19 września 1954 w szpitalu w Drummoyne. Została skremowana w anglikańskim obrządku a jej prochy rozsypano na Jounama Creek, Talbingo. Spadek, szacowany na 8922£, przeznaczyła na australijską nagrodę literacką. Jej wizja przetrwała w postaci dorocznej australijskiej nagrody literackiej (pierwszy nagrodę zdobył Patrick White za „Voss” w 1957), w jej opublikowanych pracach, międzynarodowym ekranowym sukcesie My Brilliant Career, oraz w jej obszernych referatach.

Wybrane dzieła

Powieści

• My Brilliant Career (William Blackwood, 1901)
• Some Everyday Folk and Dawn (W. Blackwood, 1909, Edinburgh)
• The Net of Circumstance (London, 1915)
• Old Blastus of Bandicoot (1931)
• Bring the monkey: a light novel (Endeavour Press, 1933)
• Joseph Furphy: the legend of a man and his book (Angus and Robertson ltd., 1944)
• My career goes bung: purporting to be the autobiography of Sybylla Penelope Melvyn (Georgian house, 1946)
• All that swagger (Angus and Robertson, 1947)
• Prelude to waking: a novel in the first person and parentheses (Angus and Robertson, 1950)
• Childhood at Brindabella: my first ten years (Angus and Robertson, Sydney, 1963)

Pod pseudonimem "Brent of Bin Bin"

• Up the Country (1928)
• Ten Creeks Run (1930)
• Back to Bool Bool (1931)
• Prelude to Waking (1950)
• Cockatoos (1955)
• Gentleman at Gyang Gyang (1956)

Bibliografia

• J. I. Roe, Franklin, Stella Maria Sarah Miles (1879 – 1954), Australian Dictionary of Biography, Volume 8, Melbourne University Press, 1981, pp 574-576
• M. Barnard, Miles Franklin: The Story of a Famous Australian (Melbourne, 1967)
• Guide to the Papers and Books of Miles Franklin (Sydney, 1980)
• Meanjin Quarterly, 24 (1965), no 4
• Verna Coleman Her Unknown (Brilliant) Career: Miles Franklin in America (Angus and Robertson, 1981 )
• Sylvia Martin Passionate Friends: Mary Fullerton, Mabel Singleton, Miles Franklin, Only Women Press (2001)

Linki zewnętrzne

• J. I. Roe: Miles Franklin w Australian Dictionary of Biography online. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).
• Rosemary Francis: Biografie australijskich kobiet. [dostęp 2010-05-11]. (ang.).